Wednesday, August 23, 2006

Σαούλ, Σαούλ, γιατί με καταδιώκεις;


Τσιγάρα

Θυμάμαι πώς διάλεξα τη μάρκα που καπνίζω. Λίγο μετά την αρχή τής καπνιστικής μου καριέρας, που ως τότε ήταν αποκλειστικά αφιερωμένη στα τσιγάρα Απ’ Όλων (δηλ. ό,τι βρεθεί στην παρέα), ο Ν. μού έδωσε ένα Marlboro. Πιωμένος, με το κύμα να κτυπάει απαλά λίγα μέτρα παραδίπλα και το φάρο των Χανίων να κρατάει το ρυθμό τής βραδιάς, έβαλα το τσιγάρο στο στόμα μου και αυτό με ταξίδεψε μερικά μέτρα πάνω από τα κύματα. Ήταν η στιγμή που αποφάσισα πως η μάρκα μου είναι το Marlboro και την επόμενη μέρα αγόρασα το πρώτο μου πακέτο.

Ένα Marlboro κόκκινο, παρακαλώ, αλλά η ερώτηση τού περιπτερά με άγχωσε: σκληρό ή μαλακό; Ω, Δία, δεν είχα ιδέα! Διάλεξα στην τύχη το σκληρό και σε αυτό έμεινα. Χρόνια αργότερα, συναντώντας το Ν. ξανά, δε θυμόταν ποιό από τα δύο πακέτα είχε μαζί του εκείνο το βράδυ.

Αντίθετος Σαούλ

Η εξορθολογισμένη προσπάθειά μου να αποστασιοποιηθώ από την ορθόδοξη χριστιανοσύνη κράτησε περίπου δυο χρόνια. Είχε αρχίσει στα 17, με τη σκέψη ότι αφού Ν-1 θρησκείες είναι σίγουρα λανθασμένες, τότε δεν αποκλείεται να είναι και η Ν-ιοστή ελαττωματική (σκέψη οπωσδήποτε απλή, αλλά αρκετά ανατρεπτική, με βάση το περιβάλλον όπου μεγάλωσα). Όμως η αποστασία μου ήταν μόνο θεωρητική, καθώς συναισθηματικά δεν μπορούσα να αποκοπώ, και οι ηθικές μου αναστολές συνέχιζαν να είναι καθαρά χριστιανικής φύσεως.

Θυμάμαι, σαν χθες, το απόγευμα που το ωραίο παραμύθι τελείωσε. Περπατούσα προς το νεροχύτη για να πλύνω τα πιάτα. Ξαφνικά μαρμάρωσα και άρχισα να ιδρώνω χωρίς προφανή αιτία. Μαζί με τον ιδρώτα, με εγκατέλειψε και η πίστη. Απροσδιόριστη ώρα αργότερα, έπλενα τα πιάτα για πρώτη φορά ως άθεος.

Γυναίκα

Είμαι σ’ ένα κλαμπ στα Χανιά μ’ ένα φίλο και έχω εντοπίσει μια γλυκιά μελαχρινή κοπελιά στα δεξιά μου, που φορά κόκκινο φόρεμα. Μ’ έχει πάρει χαμπάρι, αλλά είναι ψύχραιμη. Δύσκολο, σκέφτομαι, καπνίζοντας το μαρλμποράκι μου και ρουφώντας Famous Grouse, με το οποίο είχα αντικαταστήσει το Jack σε μια παλιότερη στιγμή έμπνευσης. Εκείνη εξαφανίζεται προς το μπαρ, αλλά σύντομα παρατηρώ τη φιγούρα της να πλησιάζει και να ψάχνει ένα τσαντάκι για αναπτήρα. Της ανάβω, μ’ ευχαριστεί και συνεχίζει να χορεύει με άλλη παρέα στα αριστερά μου. Την καρφώνω και η παρέα της χαζογελά.

Κάποια στιγμή επιστρέφει μια άλλη κοκκινοφορεμένη κοπέλα από το μπαρ, πάλι προς τα δεξιά μου. Πώς;! Κοιτάζω αριστερά, κοιτάζω δεξιά και επαναλαμβάνω. Είχα ανάψει το τσιγάρο σε λάθος κοπέλα! Χωρίς θεό να με κοιτά και να με κρίνει, είχα γίνει ρεζίλι στον εαυτό μου.

Να είσαι ο εαυτός σου

O Κούντερα γράφει πως η προτροπή «Να είσαι ο εαυτός σου!» σημαίνει απλώς να περιορίζεσαι στην ταμπέλα που σου έχουν κολλήσει. Για να είσαι αναμενόμενος, να μην κρύβεις δυσάρεστες εκπλήξεις. Έχει δίκιο; Πραγματική ωριμότητα είναι η σταθερότητα ή η μεταστροφή; Μικρούλης, αντιπαθούσα δύο είδη ανδρών: εκείνους που κάπνιζαν κι εκείνους που ήταν αξύριστοι. Τώρα καπνίζω και ο πατέρας μου απειλεί να με χειροτονήσει παπά, λόγω της χαλαρής μου σχέσης με το ξυράφι.

Τι άραγε θα συνέβαινε αν ζούσαμε για πάντα; Τότε ασφαλώς η προοπτική τής σταθερότητας σε πεποιθήσεις, συνήθειες, συμπεριφορές, συντρόφους, θα μας έμοιαζε αβάσταχτα ανιαρή. Πολλά πράγματα βεβαίως θα λειτουργούσαν διαφορετικά, αλλά αυτήν τη στιγμή η σκέψη ότι θα έπρεπε να κοιμάμαι για, π.χ., 900 χρόνια μόνο με την ίδια γυναίκα, ή να ασκώ συνεχώς το ίδιο επάγγελμα, φαντάζει αδιανόητη.

«Σαούλ, Σαούλ, γιατί με καταδιώκεις;». Ο Λουκάς (Πράξεις Αποστόλων, Κεφ. 9) στην Καινή Διαθήκη περιγράφει το σκηνικό τής μεταμόρφωσης του Σαούλ σε Παύλο, όταν ο τελευταίος μετατράπηκε από κυνηγός των χριστιανών σε πρωτοπαλίκαρό τους. Όπως γράφει ο Λουκάς, ο Ιησούς εμφανίστηκε στο Σαούλ και του μίλησε. Ο περίγυρος άκουγε τη φωνή, μα δεν έβλεπε κανέναν.

Αν ζούσα για πάντα, σίγουρα κάποια στιγμή θα δοκίμαζα ακόμα κι εκείνα που τώρα κοροϊδεύω. Δεν αποκλείεται να δοκίμαζα να γίνω και μπαλαρίνα, έτσι, πειραματικά. Αν ζούσα 1000 χρόνια, η κατάσταση μάλλον δε θα ήταν τόσο ακραία, αλλά θα το θεωρούσα πιθανότερο να δοκιμάσω κάποια στιγμή την οπιούχο ηρεμία των ανατολικών φιλοσοφιών. Τώρα πόσο έχω μπροστά μου, 42 καλοκαίρια; Είναι αρκετά; Είναι υπερβολικά πολλά;

Σαούλ, Σαούλ, γιατί με καταδιώκεις;


----------------------------------------
ΥΓ. Υπό τους live ήχους των Built to Spill.
ΥΓ2. Πάρτε και ένα άλλο ενδιαφέρον παράδειγμα μεταμόρφωσης.
YΓ3. O πίνακας του Jean Fouquet είναι από εδώ.

15 comments:

Debby said...

Μα...Έχει καμιά διαφορά στην γεύση το σκληρό πακέτο από το μαλακό??? Νομίζω πως όχι. Γιατί ως παλιά καπνίστρια θυμάμαινα μην έβρισκα διαφορά.
Η διαφορά ήταν στο κουβάλημα. Το μαλακό πακέτο ήταν πιο διακριτικό (δίπλωνε και μίκραινε με το κάπνισμα) αλλά έχανα τα τσιγάρα μέσα στην τσάντάς, ενώ το σκληρό ήταν μέχρι το τέλος όντως σκληρό και κρατούσε τα τσιγάρα στην θέση τους και ατσαλάκωτα!

Thrass said...

Debby, χωρίς να είμαι σε θέση να το τεκμηριώσω, πιστεύω ότι υπάρχει διαφορά. Τα τσιγάρα τού μαλακού πακέτου μ' αφήνουν με μια πιο "υγρή" γεύση στο στόμα, δεν ξέρω πώς να το περιγράψω αλλιώς. Επιπλέον, έχω την αίσθηση ότι τα τσιγάρα τού μαλακού διαρκούν παραπάνω, κατά περίπου 70 δευτερόλεπτα έκαστο. Χωρίς να ορκίζομαι λοιπόν, υποθέτω ότι η χημική τους σύσταση είναι ελαφρώς διαφορετική (άλλωστε είναι γνωστό ότι τα Marlboro είναι η πιο σοφιστικέ μάρκα από άποψη χημικών συστατικών).

Παράξενος said...

Αν και δεν είναι το κύριο θέμα σου, Θα σταθώ στο "Αν ζούσαμε για χίλια χρόνια..."
Οι συνέπεις-δυνατότητες είναι απροσμέτρητες. Εξαιρετικό θέμα για να αφήσεις την φαντασία σου να οργιάσει.
Ευχαριστώ για το link.

averel said...

1. Τα μαλακα πακετα, παντα τα προτιμουσα. Ισως γιατι ειμαι μαλακας.
2. Ειμαι θεωρητικα αθεος, περιμενω και εγω το moment of clarity για να γινω και επισημα. Οχι πλενοντας πιατα ελπιζω.
3. Μεγαλο θεμα εθιξες με τις συνηθειες μας. Ο εγκλωβισμος στο αναμενομενο ειναι πολυ επικινδυνος.
4. nice post

Thrass said...

Παράξενε,
συμφωνώ απόλυτα. Σκέφτομαι ότι αυτές τις δυνατότητες/συνέπειες κάποιοι τις ζουν ήδη σε κάποιο βαθμό, καθώς ο καθένας έχει διαφορετική αντίληψη του χρόνου.
Επιπλέον, το κείμενό σου για τους TXC ταίριαζε απόλυτα με αυτό που πραγματεύομαι εδώ.

Averel,
(2) Τι τα θες, η εργένικη ζωή. Όταν σου έρθει το moment of clarity, ελπίζω να τη βγάλεις πιο καθαρή από ό,τι την έβγαλα εγώ. Οι επόμενοι μήνες(/χρόνια...) ήταν πολύ δύσκολοι, μέχρι να ξαναβρώ την ισορροπία μου.
(3) Έχουν και οι δυο πλευρές τα συν και τα πλην τους, πιστεύω. Το δύσκολο (για εμένα) είναι να διακρίνω ακριβώς τις συνέπειες.
(4) Thanks!

Thrass said...

Επιστρέφει το word verification, μετά το 5ο spam comment που έσβησα.

dianathenes said...

Πολύ "λεπτός" ο παραλληλισμός μεταξύ της "μάρκας" που μας ταξίδεψε για πρώτη φορά και των επιλογών. Θυμίζει τη μέθη που νιώσαμε όταν γίναμε ικανοί να κάνουμε την πρώτη μας επιλογή. Ακόμα αθώοι και λίγο στη τύχη.

"Βαραίνουν" με τα χρόνια οι επιλογές καθως προσπαθούμε να τις στηρίξουμε ορθολογικά;Σίγουρα ναι! Και δεν έχει πια σημασία τόσο τι θα επιλέξουμε, όσο αυτό που επιλεγουμε να μην μας δημιουργεί ενοχή. Ακόμα και μακριά από την ορθόδοξη χριστιανοσύνη, κάποια άλλη φιλοσοφία ανατολικής θεώρησης ή φροϋδική φύσης μάς περιμένει στη γωνία να δεσμέυσει τις επιλογές μας και να τις εξετάσει στο μικροσκόπιο, έτσι που ποτέ να μην επιλέγουμε με τη πρώτη μας αθωώτητα.Λιγάκι μας κοροϊδεύουν οι επιλογές μας και μας γελιοποιούν και μας εμπαίζουν ταγμένες πάντα σε κάποιον "θεό".

Αν ζούσαμε 1000 χρόνια, σίγουρα θα είχαμε άπειρες επιλογές. Ωστόσο πάντα ένα "κόκκινο" φόρεμα θα πλανιόταν σα σύννεφο στον αέρα. Μια πρωταρχική γεύση και όλα τα άλλα καπνός. Λίγο πολύ θα χανόμασταν μέσα στους κήπους με τα πολλά αρώματα κι εκείνος που θα μας είχε προδώσειθα ήταν ο εαυτός μας, όπως το λες ότι έγινε με την κοπέλα.

(άραγε να έβαλες τυχαία το κόκκινο χρώμα και στο πακέτο και στην κοπέλα; Σιγουρα όμως ο συνειρμός δεν είναι τυχαίος :))

Το πρόβλημα βλέπεις φίλε μου, με τις επιλογές, που μας παιδεύει και μας κατατρώει, είναι η μνήμη μας. Αυτή είναι που ανακαλεί ως κριτής και μας ελέγχει κάνοντας συγκρίσεις και απολογισμούς. Αν ζούσαμε 1000 χρόνια θα έπρεπε να διαθέτουμε άλλου είδους εγκέφαλο για να κάνουμε αυτή τη διεργασία. Μια μνήμη υπολογιστού....

Είμαστε μάλλον τυχεροί που ζούμε μόνο το ένα δέκατο διαθέτοντας το ένα δέκατο της μνήμης του με συχνά επίσης φορματ κι έτσι κρατάμε μια πιο συγκεκριμένη γεύση των λιγοστών επιλογών μας που είναι βασικά 2 ή τρεις, όσες περίπου και οι βασικές αξίες της ζωής.

Γιατί αν υποτεθεί ότι είχαμε απεριόρστες επιλογές, πάλι αυτές οι 2-3 θα έμεναν στο τέλος ως γεύσεις, ίσως μόνο καμωμένες με διαφορετική σειρά.....

Πολύ ωραία "σύνθεση" τα 4 κειμενάκια σου, φαινομενικά άσχετα, στην ουσία τους όμως δεμένα σφιχτά-οδηγούν από την νιρβάνα (τσιγάρο) στην κραυγή ( Σαούλ, Σαόύλ...)ενώ εννοιολογικα αποζητούν την οπιούχα λύτρωση, πάλι τη νιρβάνα δηλαδή. Βέλος δίκορφο. Μου άρεσε αυτό.

Фе́ммe скатале said...

Πολύ μ'αρεσε αυτό, καλως σας ξαναβρίσκω...

Anonymous said...

μάλλον αν είχες γαμήσει τη μία κοπέλα με το κόκκινο φόρεμα ή την άλλη, ή ακόμα καλύτερα και τις δύο να μη σε καταδίωκε κανένας.....και να ήσουν ο εαυτός σου γιατί ή συνεχής καταδίωξη καταλήγει συχνά πυκνά στο άσυλο.....
anyway τουλάχιστον θα άκουγες τα συγχαρητήρια των ομοβάζελων!

Anonymous said...

Rolling stones gather no moss φίλε μου...

Thrass said...

Ντιάνα,

Τυχαίο, Μνήμη (μ' αρέσει να τη λέω "γέφυρες με το παρελθόν", καθώς η μνήμη εμπεριέχει κάπως την έννοια της "σωστής" μνήμης, ενώ στην πραγματικότητα ελάχιστα θυμόμαστε ακριβώς όπως έγιναν), Ενοχές. Έχεις δίκιο και μάλιστα η διαπίστωσή σου για τις Ενοχές δε θα μπορούσε να με βρει πιο σύμφωνο. Μαζί με τα παραπάνω, προσθέτω: κι Αυθαίρετο.

Για τα 1000 χρόνια: Ναι μεν, αλλά: υποθέτεις ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να προσαρμοστεί στην εξέλιξη. Δεν αμφιβάλλω ότι κάτι τέτοιο θα συνέβαινε, αν του δινόταν αρκετός χρόνος. Αλλά του δίνεται; Δεν ξέρω πια.

Τα συμβάντα είναι αληθινά, όπως μάλλον φαίνεται, και τα φορέματα των κοπελιών ήταν πράγματι κόκκινα. Όταν σκεφτόμουν όμως τι χρώμα να χρησιμοποιήσω για τις ανάγκες τις ιστορίας εδώ, κράτησα το κόκκινο γιατί παραπέμπει στα κόκκινα τριαντάφυλλα, το ρομαντισμό. Και το παρθενικό αίμα (όπως λέμε: πρώτος σύντροφος, όπως λέμε: πρώτο πακέτο τσιγάρα) :)

Thrass said...

Δεσελένε Μαρία, σ' ευχαριστώ. Καλώς σε ξαναβρίσκουμε κι εμείς. Κι ελπίζω να σταματήσεις να μας τρομάζεις με τα κόλπα σου στο blog σου. Όλο λέω, πάει, την έκανε...

Κατερίνα,
Έπρεπε να το σκεφτώ και να τους το προείνω, "Σας παρακαλώ, θα μου κάτσετε κι οι δυο για να γλιτώσω από το Δαφνί;". Μπα, δε νομίζω ότι θα έπιανε.
Αλλά μη μου θυμίζεις την Πανάθα τώρα, να χαρείς...

Αργυρένια,
Τη σκέφτομαι πολύ αυτή τη φράση τελευταία, αλλά δεν ξεχνώ ότι οι rolling stones πέφτουν επίσης σε γκρεμούς.

Anonymous said...

to rest my case
and be burried in peace,
τα άστρα μου λένε ότι αν κάτι θα σε πάει γαμιώντας φέτος θα φοράει πράσινα όχι κόκκινα! Α και φορέματα σίγουρα!

Thrass said...

Πράσινα; Όπως λέμε...;

Anonymous said...

όπως λέμε μπιζέλια.....όπως φορμάκια του ΠΑΟ